ESRS E1 Zmiana klimatu
Plan przejścia na potrzeby łagodzenia zmiany klimatu
Grupa Kapitałowa Enea nie opracowała jednolitego planu przejścia na potrzeby łagodzenia zmiany klimatu dla wszystkich swoich spółek. Grupa zamierza przygotować taki dokument m.in. na podstawie planów osiągnięcia neutralności klimatycznej, które już wdrożono w niektórych spółkach. Elementy związane z transformacją na potrzeby łagodzenia zmian klimatu zawiera Strategia rozwoju Grupy Kapitałowej Enea do 2035 roku, która została przyjęta do realizacji w listopadzie 2024 roku. Jednym z kierunków strategicznych wyznaczonych przez Strategię jest transformacja aktywów węglowych, a celami w tym zakresie pozostają:
- transformacja organizacyjna aktywów węglowych,
- transformacja istniejących źródeł wytwórczych w kierunku niskoemisyjnego wytwarzania energii,
- rozwój nowych niskoemisyjnych i zeroemisyjnych mocy wytwórczych,
- wzrost efektywności infrastruktury produkcyjnej oraz wewnętrzne działania optymalizacyjne,
- ekspansja biznesowa poprzez nowe linie przychodowe,
- zapewnienie społecznie odpowiedzialnej transformacji regionów,
- dekarbonizacja systemu ciepłowniczego,
- efektywne zarządzanie systemem ciepłowniczym.
Grupa Enea planuje opracowanie planu przejścia na potrzeby łagodzenia zmiany klimatu. Prace rozpoczną się w 2025 roku, ich zakończenie planowane jest na 2026 rok.
Istotne wpływy, ryzyka i szanse oraz ich wzajemne związki ze strategią i z modelem biznesowym
Grupa Kapitałowa Enea zidentyfikowała 2 ryzyka fizyczne i 19 ryzyk przejścia związanych z klimatem. Zostały one przedstawione w tabelach poniżej. Analiza ryzyk klimatycznych nie obejmowała spółek z GK LWB, spółki te planują przeprowadzenie samodzielnej analizy w przyszłości. Przedstawione ryzyka i szanse nie znalazły się w Analizie Podwójnej Istotności, jednak w ocenie Grupy Enea przedstawienie ich w Sprawozdaniu nie wpływa na wyniki Analizy.
Grupa Kapitałowa Enea nie przeprowadziła analizy odporności swojej strategii i modelu biznesowego w odniesieniu do zmiany klimatu.
Tematy istotne: Adaptacja do zmian klimatu, OZE i nowe linie biznesowe, Emisje, Energia
E1-2 – Polityki związane z łagodzeniem zmiany klimatu i przystosowaniem się do niej
Ze względu na profil prowadzonej działalności i posiadane aktywa GK Enea jest narażona na szereg ryzyk klimatycznych – fizycznych i przejścia. Jednym z działań adaptacyjnych podejmowanych przez Grupę jest rozwój nowych linii biznesowych. Grupa Enea analizuje możliwości lub inwestuje w metody magazynowania energii, technologie wodorowe i koncepcje wykorzystania tradycyjnych OZE w nowej formie.
Ambicją Grupy jest zmniejszenie śladu węglowego produkcji energii, co wymaga transformacji aktywów węglowych stanowiących część portfela. Ścieżka tej transformacji obejmuje m.in. rozwój OZE, budowę elektrowni gazowych oraz zwiększanie udziału biomasy w produkcji energii. Grupa nie opracowała kompleksowej strategii dekarbonizacji dla wszystkich trzech zakresów. Ze względu na wielkość GK Enea zużycie energii jest jednym z ważniejszych aspektów środowiskowych i przekłada się również na koszty funkcjonowania i wytwarzania energii w Grupie.
Cała Grupa Kapitałowa Enea stosuje podejście określone w Polityce klimatycznej Grupy Kapitałowej Enea przyjętej w 2023 roku¹. Polityka ta dotyczy przystosowywania się do zmian klimatu, emisji gazów cieplarnianych, zużycia energii oraz oszczędności paliwa i redukcji emisji. Wyznacza ambicje w zakresie ograniczenia negatywnego wpływu na klimat oraz zarządzania adaptacją do istniejących i prognozowanych zmian klimatycznych. Zapisy Polityki obejmują wszelkie działania Grupy prowadzone w ramach łańcucha wartości, które mogą mieć wpływ na zmiany klimatu.
¹ W związku z aktualizacją Strategii Rozwoju, GK Enea planuje aktualizację Polityki klimatycznej.
Priorytety wyznaczone przez Politykę klimatyczną Grupy Kapitałowej Enea są zgrupowane w trzech obszarach – przystosowania się do zmian klimatycznych, wzrostu świadomości zmian klimatycznych i wpływu na nie oraz łagodzenia i ograniczania globalnego ocieplenia.
- adaptowanie majątku i działalności biznesowej, a także przyjmowanie odpowiednich kierunków rozwoju GK Enea do zmieniających się zjawisk klimatycznych,
- oferowanie klientom produktów i/lub usług przyczyniających się do adaptacji do zmian klimatu,
- uwzględnianie aspektów klimatycznych (w tym ryzyk i szans związanych z klimatem) w ocenie nowych inwestycji,
- kreowanie wzrostu przychodów ze sprzedaży produktów i usług proekologicznych,
- aktywny udział w działaniach zmierzających do przejścia na gospodarkę obiegu zamkniętego, która będzie odporna na zmiany klimatu,
- współpraca z partnerami biznesowymi i społecznymi w celu wspierania działań na rzecz adaptacji do zmian klimatycznych oraz poprawy efektywności wykorzystania energii,
- włączenie kwestii związanych z aspektami klimatycznymi do dokumentów korporacyjnych,
- priorytetowe rozpatrywanie i wdrażanie proponowanych inicjatyw związanych z ochroną klimatu,
- stały monitoring projektowanych regulacji w kontekście wpływu na klimat i działań ograniczających ten wpływ, które mają lub mogą mieć wpływ na Grupę,
- priorytetowe finasowanie i współpraca przy pozyskiwaniu wsparcia na potrzeby realizacji projektów związanych z ochroną klimatu, w szczególności tych służących poprawie efektywności energetycznej, ograniczeniu emisji CO2, zwiększeniu produkcji niskoemisyjnej energii,
- udział w organizacjach działających na rzecz ograniczenia negatywnego wpływu na klimat oraz współpraca z instytucjami państwowymi w celu wypracowania zaleceń, działań i rozwiązań związanych z aspektami dotyczącymi ochrony klimatu.
- propagowanie kultury i wiedzy o odpowiedzialności klimatycznej wśród pracowników Grupy, klientów, wykonawców usług i dostawców w całym łańcuchu wartości,
- działania ukierunkowane na dostęp do materiałów i informacji proekologicznych, które rozwijają wiedzę, umiejętności i kompetencje pracowników w kontekście kwestii związanych ze zmianami klimatu,
- promowanie działań ukierunkowanych na wzrost świadomości społecznej na temat konieczności oszczędzania energii i zwiększania efektywności energetycznej,
- wspieranie oddolnych inicjatyw pracowników w kontekście łagodzenia negatywnych zmian klimatycznych i działań prośrodowiskowych,
- kształtowanie relacji z lokalnymi społecznościami energetycznymi poprzez rozwój inicjatyw z zakresu edukacji ekologicznej młodych ludzi, podnoszenie świadomości na temat technologii nowoczesnej generacji oraz magazynowania czystej energii,
- inicjowanie (we współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego) projektów pilotażowych, np. narzędzi IT mających wpływ na bezpieczeństwo i zarządzenie energetyczne (współpraca z Klastrami Energii).
- zastępowanie energetyki konwencjonalnej, opartej na paliwach kopalnych, wysokosprawną energetyką nisko- oraz zeroemisyjną,
- rozwijanie energetyki odnawialnej, w tym m.in. instalacji hybrydowych, magazynowania energii, fotowoltaiki, on- i off-shore,
- stosowanie innowacyjnych oraz nowych technologii i rozwiązań w celu zredukowania emisji gazów cieplarnianych,
- dążenie do poprawy efektywności energetycznej w zakresie ograniczenia lub niezwiększania zużycia paliw i energii,
- wsparcie elektromobilności i / lub mobilności neutralnej klimatycznie,
- oferowanie klientom produktów i/lub usług wpływających na łagodzenie niekorzystnych zmian klimatu,
- uwzględnianie aspektów klimatycznych w ocenie koncepcji i założeń nowych inwestycji,
- stałe rozwijanie infrastruktury energetycznej (w tym inteligentnej sieci energetycznej) niezbędnej do obniżenia emisyjności systemu energetycznego,
- poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań technicznych i biznesowych, minimalizujących wpływ działalności GK Enea na zmiany klimatu,
- monitorowanie emisji gazów cieplarnianych pochodzących ze źródeł GK Enea
- współpraca z partnerami biznesowymi i społecznymi w celu wspierania działań na rzecz ograniczenia niekorzystnych zmian klimatycznych oraz poprawy efektywności wykorzystania energii.
Cele i priorytety Polityki klimatycznej wyznaczone zostały przez Zarząd Enei S.A. i są przez niego nadzorowane zgodnie z zapisami Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej Enea. Właścicielem tego dokumentu jest Dyrektor Departamentu Strategii i Innowacji w Enea S.A., którego pracownicy koordynują i wspierają działania podejmowane w tym zakresie przez poszczególne spółki. Zarządy spółek odpowiadają za wdrożenie polityk na swoim szczeblu.
Polityka klimatyczna Grupy Kapitałowej Enea jest dokumentem wewnętrznym, nie odnosi się do norm lub inicjatyw podmiotów trzecich. Konsultacje dotyczące tworzenia dokumentu odbywały się ze spółkami należącymi do GK Enea. W Intranecie została opublikowana prezentacja referująca dokument, jest ona dostępna dla wszystkich pracowników.
- Strategia rozwoju Grupy Kapitałowej Enea do 2035 roku
-
Kodeks Etyki Grupy Enea, który zobowiązuje Grupę do m.in.:
- uwzględniania czynników ochrony środowiska przy pracach nad nowymi usługami i produktami,
- inwestowania w rozwiązania spełniające rygorystyczne normy ochrony środowiska,
- pracy nad rozwiązaniami technologicznymi umożliwiającymi zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych,
- racjonalnego korzystania z energii i zasobów naturalnych,
- dążenia do zmniejszania ilości odpadów i zanieczyszczeń,
- zapobiegania awariom zagrażającym środowisku.
-
Polityka Compliance Grupy Enea, która nakazuje m.in.:
- działania minimalizujące emisję zanieczyszczeń i gwarantujące rozsądne gospodarowanie zasobami naturalnymi,
- inicjatywy na rzecz zachowania równowagi pomiędzy działalnością Grupy a środowiskiem naturalnym,
- prowadzenie inwestycji uwzględniających technologie przyjazne środowisku,
- wspieranie odnawialnych źródeł energii,
- współpracę z organizacjami odpowiedzialnymi za ochronę środowiska.
-
Polityka efektywności energetycznej Grupy Enea¹, która ma na celu m.in.:
- stworzenie spójnych zasad i wytycznych wspierających oszczędne oraz racjonalne gospodarowanie energią we wszystkich spółkach Grupy Enea,
- wdrożenie i certyfikowanie systemu zarządzania energią w Grupie Enea opartego na międzynarodowych standardach,
- usystematyzowanie ról i zadań spółki Enea Eko jako podmiotu odpowiedzialnego za monitorowanie, raportowanie i w szczególności egzekucję procesów związanych z realizacją obowiązków dotyczących efektywności energetycznej nakładanych na spółki Grupy Enea, zgodnie z wymogami Ustawy o efektywności energetycznej oraz innymi obowiązującymi przepisami,
- współrealizację aktualnego krajowego celu efektywności energetycznej, określonego w art. 18 ww. Ustawy,
- intensyfikację realizacji obowiązku uzyskiwania oszczędności energii, o którym mowa w art. 10 ww. Ustawy, poprzez uzyskiwanie świadectw efektywności energetycznej dla planowanych przez spółki Grupy Enea działań inwestycyjnych, których rezultatem będzie poprawa efektywności energetycznej,
- budowania wizerunku GK Enea jako organizacji promującej działania przynoszące korzyści klientom.
¹ Polityka obowiązuje od 1 stycznia 2025 r.; zastąpiła ona poprzednią Politykę, które obowiązywała od 1 grudnia 2018 r.
Działania i zasoby w odniesieniu do polityki klimatycznej
W 2024 roku Grupa Enea zrealizowała następujące działania w zakresie ograniczania emisji:
- inwestycje w sieć dystrybucyjną przeprowadzone przez Enea Operator,
- inwestycje w farmy wiatrowe oraz w farmy fotowoltaiczne koordynowane przez Enea Nowa Energia,
- modernizacja kotłów węglowych w Ciepłowni Zachód,
- wzrost efektywności energetycznej (wymiana źródeł oświetlenia w Enea Wytwarzanie).
Podejmowane działania dotyczyły operacji własnych i były prowadzone na terenie działalności Grupy. Działania nie miały wpływu na grupy zainteresowanych stron. W kolejnych latach planuje się ich kontynuację. Oczekiwanym rezultatem ww. działań jest poprawa stanu technicznego sieci dystrybucyjnej, zwiększenie udziału OZE w miksie energetycznym Grupy, zwiększenie efektywności procesu wytwarzania ciepła oraz wzrost efektywności energetycznej źródeł oświetlenia.
Podejmowane działania wpisują się w Strategię Rozwoju Grupy w szczególności w kierunki strategiczne dotyczące transformacji aktywów węglowych oraz rozwoju mocy OZE. Działania te nawiązują również do priorytetów Polityki klimatycznej, w szczególności priorytetu związanego z łagodzeniem i ograniczaniem globalnego ocieplenia. Ponadto, działania dotyczące poprawy efektywności energetycznej są zgodne z założeniami Polityki efektywności energetycznej.
Grupa Enea nie zbierała informacji o wpływie działań na wielkość emisji.
Działania planowane na przyszłość w zakresie łagodzenia zmian klimatu zostały opisane w części SBM-1 – Strategia, model biznesowy i łańcuch wartości. Działania te mają doprowadzić do ograniczenia wskaźnika emisyjności produkcji energii z 776 kg CO2/MWh do 278 kg CO2/MWh w 2035 roku.
Szczegółowe informacje o nakładach inwestycyjnych i wydatkach operacyjnych zgodnych z systematyką znajdują się tabelach w podrozdziale Ujawnienia taksonomiczne w rozdziale Ujawnienia środowiskowe niniejszego Sprawozdania. Grupa Enea nie szacuje przyszłych nakładów inwestycyjnych i operacyjnych zgodnych z systematyką. Informacje dotyczące obecnych zasobów finansowych Grupy przeznaczonych na działania znajdują się w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Enea S.A. oraz Grupy Kapitałowej Enea w 2024 r. w części: Dane operacyjne, finansowe i realizacja kluczowych projektów inwestycyjnych w poszczególnych obszarach działalności GK Enea.
E1-4 – Cele związane z łagodzeniem zmiany klimatu i przystosowaniem się do niej
W 2024 roku Grupa Kapitałowa Enea nie wyznaczyła celów związanych z adaptacją do zmian klimatu, emisjami gazów cieplarnianych, energią oraz oszczędnością paliwa. Cele Grupy muszą być zgodne z celami krajowymi, w ostatnich latach zmieniały się propozycje polityczne dotyczące aktywów węglowych, co nie pozwoliło na rzetelne opracowanie tych celów. Grupa Enea planuje opracowanie planu przejścia na potrzeby łagodzenia zmian klimatu, który będzie obejmował cele redukcji emisji. Prace rozpoczną się w 2025 roku, ich zakończenie jest planowane na 2026 rok.
Znaczna część emisji wynikających z działalności GK Enea mieści się w Zakresie 1², czyli są to emisje bezpośrednie, powstałe w wyniku spalania paliw w źródłach stacjonarnych bądź mobilnych oraz powstałe w wyniku zachodzących procesów technologicznych i utraconych czynników chłodniczych.
Pośrednie cele związane z ograniczeniem emisji Zakresu 1 zostały przyjęte w ramach Strategii rozwoju Grupy Kapitałowej Enea do 2035 roku. Strategia ta zakłada stopniowe zastępowanie węgla gazem oraz instalacjami OZE przy jednoczesnym wzroście całkowitej produkcji energii w GK Enea. Strategicznym celem jest obniżenie wskaźnika emisyjności CO2 w przeliczeniu na MWh: od wartości wyjściowej 776 kg CO2/MWh w 2024 roku, do wartości 448 CO2/MWh (spadek o 42%) w 2030 roku, aby ostatecznie osiągnąć wartość 278 CO2/MWh (spadek o 64%) w 2035 roku. Przyjęte bezwzględne cele uwzględniają założenia dotyczące transformacji sektora elektroenergetycznego w Polsce.
W spółce LW Bogdanka ustaliła cel ograniczenia zużycia energii w operacjach własnych o 3 400 MWh rocznie w latach 2024-2026. Do planowanych zadań należą:
- modernizacja oświetlenia (stopniowa wymiana na oświetlenie LED w ciągu 3 lat), z planowaną roczną oszczędnością zużycia energii rzędu ok. 850 MWh,
- wymiana dwóch transformatorów zasilających kopalnię w polu Stefanów na nowe o podwyższonej sprawności, planowana roczna oszczędność zużycia energii wyniesie ok. 209 MWh,
- wymiana zestawu pompowego głównego odwadniania w komorze pomp pod ziemią na nowy zestaw o podwyższonej wydajności, z planowaną roczną oszczędnością zużycia energii ok. 2352 MWh.
Cele mają wartość bezwzględną, dotyczą operacji własnych LWB, określono je porównując charakterystyki zużycia energii obecnych i planowanych maszyn i urządzeń, nie zostały określone na podstawie dowodów naukowych. Poprzez konsultacje eksperckie w proces byli angażowani interesariusze, w szczególności: audytorzy, pracownicy komórek organizacyjnych odpowiedzialnych za obszary związane ze środowiskiem i, jednostka certyfikująca. W 2024 roku nie było jeszcze efektów realizacji celów.
² Z wyjątkiem LW Bogdanka, gdzie największą część stanowi Zakres 3.
E1-5 – Zużycie energii i koszyk energetyczny
W przypadku zakupionej energii jej zużycie zostało określone na podstawie faktur oraz urządzeń pomiarowych uwzględnia ono energię zakupioną poza Grupą na potrzeby ogrzewania czy pokrycia strat sieciowych. Zużycie paliw z węgla, ropy naftowej i gazu zostało określone na podstawie wartości opałowych poszczególnych paliw z KOBIZE. Dane dotyczące wartości opałowej biomasy zostały określone w laboratoriach Enea Ciepło i Enea Elektrownia Połaniec.
Do określenia energochłonności wzięto pod uwagę wszystkie spółki Grupy z wyłączeniem Enei Centrum, która nie prowadzi działalności w sektorze o znacznym oddziaływaniu na klimat. Jako przychody Grupy przyjęto Przychody ze sprzedaży netto.
E1-6 – Emisje gazów cieplarnianych zakresów 1, 2 i 3 brutto oraz całkowite emisje gazów cieplarnianych
Do określenia intensywności emisji jako przychody Grupy przyjęto Przychody ze sprzedaży netto.
W ramach ustalania granic organizacyjnych dla inwentaryzacji emisji gazów cieplarnianych (GHG) Grupa Kapitałowa ENEA przyjęła metodę kontroli operacyjnej. Obliczenia przeprowadzono na podstawie danych przekazanych przez spółki Grupy Kapitałowej ENEA. Informacje na temat wielkości emisji Grupy Kapitałowej Lubelski Węgiel Bogdanka zostały skonsolidowane z pozostałymi spółkami z GK Enea. Zweryfikowano również przepływy energii i materiałów pomiędzy spółkami w GK Enea, a ich emisje zostały przypisane do pierwszej spółki w Grupie.
Na podstawie danych uzyskanych ze spółek GK Enea, uwzględniając przyjęte do inwentaryzacji emisji GHG granice organizacyjne, do Zakresu 1 przyjęto m.in. następujące źródła emisji: węgiel kamienny, olej opałowy lekki, olej opałowy ciężki, olej napędowy, benzyna, LPG, gaz ziemny zaazotowany, gaz ziemny wysokometanowy, propan-butan. Do obliczeń emisji w Zakresie 1 pierwszeństwo miały wartości CO2 zgłaszane przez spółki w ramach systemu EU ETS oraz raportów do KOBiZE. Wykorzystane wskaźniki emisji pochodzą z bazy danych DEFRA (2024). Emisje biogeniczne CO2 ze spalania biokomponentów będących domieszką dla paliw (benzyna i olej napędowy) oraz spalania biomasy zostały wykazane jako emisje poza zakresami.
Do Zakresu 2 przyjęto m.in. źródła emisji takie jak energia elektryczna i ciepło sieciowe na potrzeby własne. Emisje w zakresie 2 metodą lokalizacji obliczono w oparciu o publikację KOBiZE Wskaźniki emisyjności CO2, SO2, NOx i pyłu całkowitego dla energii elektrycznej na podstawie informacji zawartych w Krajowej bazie o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji za 2023 rok dla energii elektrycznej oraz URE Energetyka cieplna w liczbach 2023 dla ciepła sieciowego. W metodzie rynkowej zakresu 2 przyjęto dla ciepła sieciowego tożsame wskaźniki zastosowano w metodzie lokalizacji. Z uwagi na brak dostępnych rezydualnych wskaźników emisji dla konkretnych dostawców energii elektrycznej, zastosowano wskaźniki rezydualne opublikowane przez AIB w European Residual Mixes za rok 2023. Dla Enea Ciepło oraz ENEA Operator Sp. z o.o., które kupują bezpośrednio energię elektryczną od spółki z Grupy (Enea Power and Gas Trading) będącej traderem, emisje z tej zakupionej energii zostały uwzględnione z wykorzystaniem średnioważonych wskaźników emisji – chcąc uniknąć dublowania emisji, wolumenom wytworzonym przez spółki wytwórcze w Grupie zostały przypisane emisje zerowe. Energię elektryczną zakupioną i sprzedaną przez Enea S.A, która zajmuje się sprzedażą energii elektrycznej gospodarstwom domowym i firmom na terenie całego kraju, również w ramach Grupy, uwzględniono zgodnie z Protokołem GHG w zakresie 3 kategorii 3.
W 2024 roku procesem raportowania zostały objęte wszystkie kategorie w Zakresie 3, brak źródeł emisji w niektórych kategoriach takich jak np. Kategoria 14: Franczyzy pokazuje, że dany obszar działalności nie został zaraportowany przez żadną ze spółek Grupy. Emisje z zakresu 3 zostały obliczone z wykorzystaniem wskaźników emisji z wykorzystaniem wydatkowej bazy EPA (2024) oraz ilościowych: EPA (2024), DEFRA (2024), KOBiZE oraz ecoinvent 3.11. Odsetek emisji obliczony z wykorzystaniem danych pierwotnych pozyskanych od dostawców – wynosi 0%.
Grupa Enea nie korzystała z instrumentów umownych, odsetek rynkowych emisji gazów cieplarnianych związanych z zakupioną energią w pakiecie z instrumentami wynosi 0%. Grupa nie kupowała energii powiązanej z gwarancjami pochodzenia lub innymi certyfikatami, całość zużywanej energii elektrycznej raportowana jest wg standardowego miksu energetycznego dla Polski.
E1-7 – Projekty usuwania gazów cieplarnianych
Grupa Enea nie korzysta z projektów usuwania gazów cieplarnianych.
E1-8 – Ustalanie wewnętrznych cen emisji dwutlenku węgla
Grupa Enea nie przyjęła wewnętrznych cen emisji dwutlenku węgla.