ESRS E3 Woda i zasoby morskie
Temat istotny: Wykorzystanie wody
E3-1 – Polityki związane z wodą i zasobami morskimi
Zużycie zasobów wodnych w spółkach GK Enea związane jest m.in. z wydobywaniem węgla kamiennego, które wymaga znacznych ilości wody do procesów technologicznych, w tym do chłodzenia maszyn, tłumienia pyłu czy płukania węgla oraz z układami chłodzenia w elektrowniach w Kozienicach i Połańcu. Najnowszy blok energetyczny w Kozienicach działa w zamkniętym obiegu chłodzenia. Pozostałe bloki w obu elektrowniach pracują w otwartym układzie chłodzenia. Elektrownie i elektrociepłownie w Białymstoku, w Pile i w Obornikach są chłodzone w obiegach zamkniętych z wykorzystaniem wody lub glikolu.
Działalność 21 elektrowni wodnych należących do Grupy również ingeruje w środowisko wodne poprzez przerwanie ciągłości morfologicznej (głównie dla ryb dwuśrodowiskowych), która została przerwana w wyniku piętrzenia wody na stopniach. Spółka Enea Nowa Energia przygotowuje się do wdrożenia zapisów ramowej dyrektywy wodnej – dyrektywa UE 2000/60/WE oraz Planów Gospodarowania Wodami II aPGW. W chwili obecnej Enea Nowa Energia opracowuje analizy wariantowe przywrócenia ciągłości morfologicznej dla stopni piętrzących spółki. Odpowiednie działania zostaną wdrożone zgodnie z wymogami ww. dokumentów do końca 2027 roku.
Dodatkowo, procesy przemysłowe podejmowane przez dostawców Grupy – takie jak wydobycie surowców, produkcja maszyn i urządzeń elektroenergetycznych oraz wydobycie węgla – wymagają dużych ilości wody. Grupa nie ma wystarczających informacji o swoich dostawcach, aby określić, czy ich fabryki leżą na obszarach o znacznym deficycie wody i ile z nich stosuje rozwiązania minimalizujące zużycie wody.
W Grupie Kapitałowej Enea nie obowiązywały w 2024 roku polityki związane z wodą i zasobami morskimi. Polityka Klimatyczna Grupy Kapitałowej Enea omawia te kwestie ogólnie wskazując ryzyka fizyczne wynikające ze zmieniającego się klimatu, takie jak zwiększona intensywność nawałnic mogących powodować powodzie, nasilenie się procesów ewaporacji, wzrost poziomu wód morskich i podtopienia obszarów przybrzeżnych. Do tej pory Grupa nie identyfikowała potrzeby przyjęcia odrębnej polityki odnoszącej się do kwestii wody i zasobów morskich, ponieważ działalność spółek Grupy związana z zasobami wodnymi odbywa się w ścisłej zgodzie z przyjętymi regulacjami wewnętrznymi oraz obowiązującymi przepisami prawa, takimi jak pozwolenia wodnoprawne i decyzje środowiskowe. Pozwolenia te regulują bezpośrednio działalność, która może oddziaływać na środowisko wodne i korzystanie z zasobów wodnych zgodnie z obowiązującymi przepisami, szczególnie Prawem wodnym oraz Ramową Dyrektywą UE 2000/60/WE. Do końca 2025 r. Grupa planuje opracowanie i przyjęcie polityk dotyczących zarządzania zasobami naturalnymi, bioróżnorodnością, BHP i zdrowiem.
- LW Bogdanka S.A. – jednostki spółki znajdują się na terenach silnie zagrożonych suszą (kategoria III). LW Bogdanka S.A. stosuje Politykę Zintegrowanego Systemu Zarządzania, mającą na celu minimalizację negatywnego wpływu na środowisko.
- Enea Wytwarzanie – spółka prowadzi działalność na obszarze wysokiego ryzyka suszy i planuje w ciągu 3 lat podjąć działania prowadzące do przyjęcia odpowiedniej polityki w tym zakresie.
- Enea Nowa Energia działa na terenach województw wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, mazowieckiego, zachodniopomorskiego, gdzie występują deficyty wody. Spółka nie przyjęła polityk dotyczących zużycia wody, ponieważ jej elektrownie wodne korzystają z wód do wytwarzania energii elektrycznej w sposób zwrotny, niepowodujący zanieczyszczenia ani uszczuplenia zasobów wodnych.
GK Enea nie przyjęła polityki lub praktyk związanych z zasobami morskimi, ponieważ do tej pory Grupa nie prowadziła działalności wpływającej na zasoby morskie i oceaniczne. Taka działalność jest planowana w przyszłości.
E3-2 – Działania i zasoby związane z wodą i zasobami morskimi
Podejmowane w 2024 roku przez spółki Grupy Kapitałowej Enea działania pozwalające unikać bądź ograniczać wykorzystywanie wody i zasobów morskich oraz odzyskiwać i ponownie wykorzystywać wodę to m.in.:
prowadzenie stałego monitoringu środowiskowego w zakresie jakości i ilości wody, prowadzenie stałego nadzoru i regularnych przeglądów obiektów biorących udział w procesach gospodarki wodno-ściekowej, a także – w razie potrzeb – modernizacja poszczególnych instalacji, np. układów pompowych; wdrożenie gospodarki obiegu zamkniętego poprzez wykorzystywanie wody dołowej na cele Zakładu Przeróbki Mechanicznej Węgla oraz Stacji Uzdatniania Wody, która uzdatnia wodę do celów technologicznych. Ponownemu wykorzystaniu podlega ok. 35% wody dołowej. Spółka zainwestowała w budowę pompowni na RE Żelazny.
wykorzystywanie ścieków i innych wód do procesów technologicznych, w tym poprzez uzupełnianie strat w obiegu hydroodpopielania ściekami z kotłowni i ze stacji uzdatniania wody do obiegu parowo-wodnego. Spółka zawraca też ścieki z poszczególnych węzłów uzdatniania wody do procesu wstępnej obróbki wody i płukania filtrów,
stosowanie w instalacji poboru wód chłodniczych elastycznych układów pracy dostosowanych do warunków przepływu Wisły i zabezpieczających przed nadmiernym poborem wody. Spółka powtórnie wykorzystuje też część wody pochłodniczej w instalacji odsiarczania spalin, a także przekazuje tę wodę do Kopalni Siarki Osiek.
stosowanie technologii zamkniętych obiegów wody – woda używana do chłodzenia urządzeń technologicznych jest ponownie wykorzystywana do celów chłodniczych. Woda uzupełniająca bloki ciepłownicze także pracuje w obiegu zamkniętym.
Spółki GK Enea podejmują następujące działania, które pozwalają na odtwarzanie i regenerację ekosystemu wodnego i jednolitej części wód:
- roboty hydrotechniczne, budowa zbiorników wodnych, konserwacja rowów melioracyjnych, rekultywacja gruntów (LW Bogdanka S.A.),
- cykliczne zarybianie Wisły i oczyszczanie wody pobieranej (Enea Elektrownia Połaniec). Do oczyszczania Wisły z zanieczyszczeń wykorzystywane są kraty rzadkie i sita obrotowe pozwalające wychwycić z nurtu rzeki większe zanieczyszczenia mechaniczne. Wytworzone w ten sposób odpady są przekazywane uprawnionym podmiotom zewnętrznym w celu zagospodarowywania. Tylko w drugim kwartale 2024 roku dzięki takim działaniom wychwycono aż 25,88 ton odpadów,
- przeprowadzenie dwóch postępowań przetargowych w celu wyłonienia wykonawców analiz wariantowych przywrócenia ciągłości morfologicznej dla stopni, na których brak przepławek (rzeka Brda oraz Martwa Brda) oraz analiz wariantowych (rzeka Gwa oraz Wda), przygotowanie dokumentów przetargowych dot. Monitoringu skuteczności istniejących urządzeń do migracji ryb w celu weryfikacji prawidłowego funkcjonowania tych urządzeń (Enea Nowa Energia).
W zakresie działań w odniesieniu do obszarów narażonych na ryzyko związane z wodą, w tym obszarów o znacznym deficycie wody, niektóre spółki Grupy Kapitałowej Enea wdrożyły:
- Enea Elektrownia Połaniec
- dedykowane systemy zabezpieczeń przeciwpowodziowych, opisane w Instrukcji ochrony przeciwpowodziowej,
- w przypadku wystąpienia niskich stanów wody w Wiśle, Elektrownia posiada elastyczny próg piętrzący, umożliwiający stabilizację poziomu rzeki w obrębie ujęcia wody,
- w okresach niskich stanów wody Wisły, Enea Elektrownia Połaniec może również pracować z wykorzystaniem tzw. obiegu mieszanego, który zawraca część strumienia wody pochłodniczej celem ponownego jej użycia w układzie chłodzenia. W efekcie zmniejsza się pobór wody powierzchniowej z rzeki.
- Enea Wytwarzanie podjęła działania adaptacyjne, rozpoczęto działania zmierzające do rozbiórki tymczasowej przegrody piętrzącej wodę na Wiśle i budowy progu bukłakowego.
Na działania w odniesieniu do obszarów narażonych na ryzyko związane z wodą w okresie sprawozdawczym Grupa Enea nie poniosła wydatków operacyjnych (OpEx) lub nakładów inwestycyjnych (CapEx) przekraczających przyjęty w Grupie próg istotności finansowej (50 mln zł).
Większość z podejmowanych działań była prowadzona w obszarze operacji własnych. Działania podjęte na obszarach narażonych na ryzyko związane z wodą odnosiły się także do łańcucha wartości na niższym szczeblu, ponieważ ich efektem jest zwiększone bezpieczeństwo dostaw energii dla klientów Grupy w trakcie okresów suszy. Wszystkie działania były prowadzone na terenie Polski. Działania dotyczące projektowania, budowy, eksploatacji, konserwacji oraz rozbiórki progów wodnych mają wpływ na zainteresowane strony, do których w tym wypadku należy społeczeństwo obywatelskie i organizacje pozarządowe.
W okresie sprawozdawczym Grupa Enea nie poniosła znacznych wydatków operacyjnych (Opex) lub nakładów inwestycyjnych (Capex) na działania w obszarze wody i zasobów morskich. Przez znaczne należy rozumieć wydatki lub nakłady przekraczające 50 mln zł.
E3-3 – Cele związane z wodą i zasobami morskimi
GK Enea nie przyjęła celów związanych z wodą i zasobami morskimi. Do tej pory Grupa nie identyfikowała potrzeby przyjęcia takich celów.
W związku z wynikami Analizy Podwójnej Istotności, GK Enea planuje przyjąć cele w obszarze wody i zasobów morskich w Strategii ESG, która zostanie opracowana. Skuteczność podejmowanych przez Grupę działań w obszarze wody monitorowana jest na poziomie podejmujących je spółek. Monitoring ten zapewniony jest poprzez m.in. prowadzenie stałego monitoringu środowiskowego w zakresie jakości i ilości wody oraz stałego nadzoru i regularnych przeglądów obiektów biorących udział w procesach gospodarki wodno-ściekowej.
E3-4 – Zużycie wody
Informacje dotyczące zużycia wody opracowano na podstawie faktur w przypadku zakupu wody oraz danych z urządzeń pomiarowych w przypadku pobierania wody z ujęć głębinowych lub powierzchniowych. Dane dotyczące ilości magazynowanej wody pochodzą w 99,98% przypadków z pozwoleń wodnoprawnych na magazynowanie wody w zbiornikach wodnych wydawanych dla elektrowni wodnych (maksymalna ilość wody możliwej do zmagazynowania). Jakość wody w tych zbiornikach nie jest monitorowana. Informacje o ilościach wody pozyskane zostały z przyrządów pomiarowych typu przepływomierz elektromagnetyczny, czujnik przepływu, przepływomierz ultradźwiękowy itp. Urządzenia takie w większości przypadków posiadały legalizację. Podawane dane w ponad 99,66% pochodzą z pomiarów. W pozostałym zakresie część danych pochodzi z szacunków. Pomiar miernika nie został zatwierdzony przez organ zewnętrzny inny niż dostawca usług atestacyjnych. Do obliczenia zużycia wody przyjęto wartość przychodów i innych dochodów ze Sprawozdania finansowego za rok 2024 (tj. 32 974 581 tys. zł).