Ujawnienia taksonomiczne

Przychody netto ze sprzedaży ujęte zgodnie z MSR 1 pkt 82 lit. a) określone w art. 2 pkt 5 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r., która stanowi:

„przychody netto ze sprzedaży” oznaczają kwoty pochodzące ze sprzedaży produktów oraz świadczenia usług po odliczeniu rabatów i podatku od wartości dodanej oraz innych podatków bezpośrednio związanych z obrotem.

Uwzględniono w ten sposób skonsolidowane przychody netto ze sprzedaży (w większości rozpoznawane w zgodzie z MSSF 15), w tym także przychody ujmowane zgodnie z MSSF 16 (Grupa Kapitałowa Enea identyfikuje się jako leasingodawca) oraz rekompensaty należne Grupie w oparciu o zapisy Ustawy z 27 października 2022 roku o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku oraz 2024 roku. Grupa Kapitałowa Enea uznaje, że rekompensaty te mieszczą się w definicji zawartej w dyrektywie 2013/34/UE.

Odpowiednie kwoty znajdują się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy w Skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w pozycji Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody (na którą składają się pozycje Przychody ze sprzedaży netto, Rekompensaty oraz Przychody z tytułu leasingu i subleasingu operacyjnego) oraz w Nocie objaśniającej do skonsolidowanego sprawozdania z całkowitych dochodów nr 8.

¹ Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (Tekst mający znaczenie dla EOG)
² Działalność gospodarcza opisana w rozporządzeniach delegowanych przyjętych na podstawie art. 10 ust. 3, art. 11 ust. 3, art. 12 ust. 2, art. 13 ust. 2, art. 14 ust. 2 i art. 15 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2020/852, niezależnie od tego, czy taka działalność gospodarcza spełnia jakiekolwiek lub wszystkie techniczne kryteria kwalifikacji określone w tych aktach delegowanych

Nakłady inwestycyjne rozumiane jako zwiększenie stanu rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych, aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz nieruchomości inwestycyjnych, w tym także wynikające z połączeń jednostek gospodarczych, określone w odpowiednich MSR/MSSF:

• MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe;
• MSR 38 Wartości niematerialne;
• MSSF 16 Leasing;
• MSR 40 Nieruchomości inwestycyjne.

Uwzględniono w ten sposób skonsolidowane zwiększenia w zakresie rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych, aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz nieruchomości inwestycyjnych, które miały miejsce w tym okresie.

Odpowiednie kwoty znajdują się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy w Notach objaśniających do skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej, analogicznie do wyżej wskazanych pozycji:

• nota 14. Rzeczowe aktywa trwałe – wiersze o nazwie Nabycie oraz Rozliczenie nabycia spółek zależnych;
• nota 15. Wartości niematerialne (przy czym na potrzeby kluczowego wskaźnika wyników pominięto wartość firmy) – wiersz o nazwie Nabycie;
• nota 16. Prawo do korzystania ze składnika aktywów – wiersze o nazwie Nabycie oraz Rozliczenie nabycia spółek zależnych;
• noty związanej z nieruchomościami inwestycyjnymi, z uwagi na nieistotność, nie prezentowano, zaś zwiększenia w roku 2024 w tym obszarze ujęte w mianowniku wskaźnika to 253 tys. zł.

Wydatki operacyjne rozumiane jako jedna z pięciu kategorii bezpośrednich, nieskapitalizowanych kosztów:

• związane z pracami badawczo-rozwojowymi;
• związane z działaniami w zakresie renowacji budynków;
• związane z leasingiem krótkoterminowym;
• związane z konserwacją i naprawami;
• wszelkie inne bezpośrednie wydatki związane z bieżącą obsługą składników rzeczowych aktywów trwałych przez przedsiębiorstwo lub osobę trzecią, którym zlecono na zasadzie outsourcingu działania niezbędne do zapewnienia ciągłego i efektywnego funkcjonowania tych aktywów.

Uwzględniono w ten sposób skonsolidowane kwoty kosztów poniesionych przez Grupę Kapitałową w roku 2024, które dotyczą którejś z powyższych kategorii.

W przypadku wskaźnika wydatków operacyjnych (OpEx), ze względu na jego specyficzną definicję w Taksonomii, nie było możliwe do zrealizowania odniesienie się wprost do skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W tym miejscu należy zaznaczyć, że mianownik wskaźnika (OpEx) na potrzeby Taksonomii UE nie jest tożsamy ze wszystkimi kosztami operacyjnymi poniesionymi przez Grupę Kapitałową Enea. Zidentyfikowany na potrzeby Taksonomii UE mianownik wskaźnika OpEx wyniósł ok. 884 mln zł, podczas gdy koszty operacyjne w Grupie wyniosły blisko 27,2 mld zł (na co wskazuje nota nr 9 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy), co oznacza, że podstawa kalkulacji wskaźnika OpEx na potrzeby Taksonomii UE stanowiła jedynie ok. 3% wszystkich kosztów operacyjnych (bez uwzględnienia pozostałej działalności operacyjnej).

Do najważniejszych wydatków operacyjnych w Grupie Kapitałowej należą przede wszystkim koszty remontów i konserwacji (zarówno jako zużycie materiałów remontowych i konserwacyjnych, jak i usługi obce dotyczące remontów i konserwacji) ze względu na będący w posiadaniu Grupy bogaty zakres rzeczowych aktywów trwałych, w tym linie wysokiego napięcia, stacje elektroenergetyczne, rozdzielnie (należące do Enei Operator), bloki energetyczne z kotłami i urządzeniami pomocniczymi, w tym Zielony Blok (Enea Elektrownia Połaniec), wyrobiska i światowej klasy park maszynowy w LW Bogdanka czy też majątek oświetleniowy jak oświetlenie drogowe (Enea Oświetlenie).

Grupa Kapitałowa wykonała analizę poszczególnych kategorii wchodzących w zakres definicji wydatków operacyjnych, dostosowując się do wymogów ujawnieniowych z rozporządzenia 2021/2178, na podstawie której to analizy w ramach kategorii „pozostałych wydatków związanych z bieżącą obsługą składników rzeczowych aktywów trwałych” zaliczyła do mianownika koszty spośród następujących kategorii: usługi ochrony przeciwpożarowej i inne środki przeciwdziałające pożarom, usługi sprzątania (w szczególności, utrzymanie czystości w budynkach jako element niezbędny do zapewnienia ich efektywnego spełniania swoich ról) czy obowiązkowe specjalistyczne szkolenia pracowników, których obowiązkami służbowymi jest wyłącznie konserwacja słupów energetycznych. Największe wartościowo wydatki w tym zakresie wykazują Enea Operator i Enea Wytwarzanie.

Grupa Kapitałowa Enea, podczas oceny aktywności pod kątem zgodności z systematyką, korzystała ze swoich doświadczeń nabytych podczas tworzenia ubiegłorocznych Raportów ESG Grupy Kapitałowej Enea i zawartych w nich ujawnień taksonomicznych. Zaznaczyć należy, że w roku poprzednim (tj. okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 roku) obowiązywały zasady weryfikacji działalności pod kątem wymogów dotyczących ujawnień przedsiębiorstw niefinansowych w zakresie kwalifikowalności do Taksonomii UE i zgodności z Taksonomią UE w odniesieniu do celów łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do zmian klimatu. Natomiast, w odniesieniu do pozostałych czterech celów środowiskowych (zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich, przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola oraz ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów) i w zakresie nowych działalności dla celu łagodzenia i adaptacji do zmian klimatu – tylko w zakresie kwalifikowalności.

Tegoroczne ujawnienia sporządzono w pełnym zakresie, analizując kwalifikowalność oraz zgodność prowadzonych działalności z systematyką względem wszystkich sześciu celów środowiskowych.

Na potrzeby wypełnienia obowiązków wynikających z Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2021/2178 w odniesieniu do ujawnień za rok 2024 wszystkie jednostki wchodzące w skład Grupy Kapitałowej Enea zostały zaangażowane w proces oceny prowadzonych przez nie działalności gospodarczych. Przeprowadzono szereg wewnętrznych szkoleń i konsultacji zaznajamiających oraz utrwalających wiedzę przedstawicieli spółek na temat obowiązujących regulacji, dzięki czemu byli oni w stanie dogłębnie przeanalizować działalność tych jednostek pod kątem kwalifikowalności prowadzonych działań oraz zgodności z systematyką.

Analiza technicznych kryteriów kwalifikacji i zasady „nie czyń poważnych szkód” przeprowadzana była przez działy i jednostki biznesowe odpowiedzialne za raportowanie danych tych spółek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej Enea, które we wstępnej analizie stwierdziły kwalifikowalność działalności do systematyki. Zaangażowani zostali dodatkowo eksperci branżowi wspierający analizę technicznych kryteriów kwalifikacji i zasady „nie czyń poważnych szkód”. Za gromadzenie i agregację danych odpowiadał Departament Controllingu Grupy Kapitałowej. Do potwierdzenia wymagań zdefiniowanych w ramach ujednoliconego rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/2139, ozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2022/1214 oraz rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2023/2486 angażowani byli eksperci branżowi odpowiedzialni za techniczne aspekty związane z infrastrukturą generującą dochód, z podejmowanymi inwestycjami lub z ponoszonymi kosztami.

Przeprowadzenie oceny ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko jest w przypadku działalności gospodarczych ocenianych pod kątem istotnego wkładu do celu łagodzenia zmian klimatu warunkiem spełnienia zasady „nie czyń poważnych szkód”.

Ocena ryzyka i narażenia została wykonana przez działy i jednostki biznesowe odpowiedzialne za raportowanie danych w następujących jednostkach: Enea Ciepło, Enea Elektrownia Połaniec, Enea Elkogaz, Enea Nowa Energia, Enea Operator, Enea S.A., Enea Serwis, FW Bejsce, Lubelski Węgiel Bogdanka, Miejska Energetyka Cieplna Piła, PAD RES Genowefa, PRO-WIND, PV Tykocin, WMC SPV 2, WMC SPV 4. Ocenę przeprowadzano w przypadku działalności, które po wstępnej analizie spełniały wszystkie pozostałe kryteria taksonomiczne. Pozostałe spółki Grupy Kapitałowej Enea nie raportowały działalności gospodarczej zgodnej z systematyką.

Każda z działalności gospodarczych sprawdzana pod kątem zgodności z systematyką została oceniona w kontekście dwudziestu ośmiu fizycznych zagrożeń związanych z klimatem wymienionych w klasyfikacji umieszczonej w Dodatku A do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/2139. W pierwszym etapie oceny ryzyka związanego z klimatem jednostki określiły dla każdej działalności sprawdzanej pod kątem zgodności z systematyką adekwatne elementy systemowe umożliwiające prowadzenie danej działalności: miejsca wytwarzania produktu/usługi, linie transportowe, budynki administracyjne, dostawców krytycznych, kluczowych odbiorców, niezbędne media, pracowników i inne. Dokonano zestawienia elementów systemowych pod kątem ich lokalizacji determinujących ekspozycję na zagrożenia klimatyczne oraz pod względem zarejestrowanej materializacji fizycznych ryzyk związanych z klimatem dla danego elementu systemowego w przeszłości. Na podstawie tych informacji zostały wykluczone zagrożenia związane z klimatem niemające wpływu na sprawdzane działalności z uwagi na brak występowania zagrożeń w lokalizacjach prowadzenia działalności lub z uwagi na brak związku przyczynowego z zaistnieniem szkodliwych skutków dla prowadzenia ocenianych działalności.

Wszystkie działalności uznane za zgodne z systematyką wykazały istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu. W ich przypadku ocena ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko ograniczyła się do wymogów zasady „nie czyń poważnych szkód”. Efektem wstępnej analizy ekspozycji na zagrożenia związane z klimatem była lista zagrożeń zidentyfikowanych jako adekwatne dla ocenianych działalności w przypadku każdej jednostki i każdego elementu systemowego. W drugim etapie procesu oceny ryzyka i narażenia Spółki oceniły wysokość przewidywanych skutków finansowych i prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożeń adekwatnych elementów systemowych ocenianych działalności gospodarczych. Jednostki zastosowały kryteria oceny ryzyk zgodnie z Metodyką Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie Enea.

W procesie analizy zidentyfikowano jedno istotne ryzyko na poziomie inherentnym dla działalności 4.8. Produkcja energii elektrycznej z bioenergii w Enei Elektrownia Połaniec. Ryzyko jednak jest zmitygowane poprzez już wprowadzone i w pełni funkcjonujące rozwiązania adaptacyjne fizyczne i niefizyczne, które obniżają ryzyko do poziomu poniżej istotnego. W przypadku pozostałych badanych działalności gospodarczych nie zostały zidentyfikowane istotne ryzyka fizyczne związane z klimatem.

Przeprowadzano również analizę zgodności działalności gospodarczej prowadzonej w roku 2024 z minimalnymi gwarancjami w rozumieniu artykułu 18 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852. Ocena ta była nadzorowana przez Departament Controllingu i brały w niej udział jednostki wewnętrzne odpowiedzialne za poszczególne obszary istotne dla minimalnych gwarancji, takie jak jednostki odpowiedzialne za obszar kadr i compliance. Podczas analizy posłużono się artykułem 18 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 jako punktem wyjścia, a jednocześnie oparto się na Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, oraz wytycznych Platformy ds. Zrównoważonego Finansowania (Final Report on Minimum Safeguards). Zgodnie z wytycznymi tej ostatniej, analiza zgodności z minimalnymi gwarancjami była prowadzona w oparciu o checklistę obejmującą cztery obszary tematyczne, tj. (i) prawa człowieka, pracownicze i konsumenta, (ii) korupcję, (iii) uczciwą konkurencję, oraz (iv) opodatkowanie. Checklista została wypełniona w oparciu o obowiązujące dokumenty oraz szerokie konsultacje wewnętrzne w ramach Grupy Enea.

W wyniku oceny stwierdzono, że Grupa Kapitałowa Enea prowadziła w 2024 r. działalność zgodnie z minimalnymi gwarancjami. Elementy procesu należytej staranności w rozumieniu powyższych wytycznych zostały osadzone w działalności Grupy poprzez przyjęcie i wdrażanie szeregu dokumentów, zwłaszcza: Kodeksu Etyki Grupy Enea, Polityki Compliance Grupy Enea (statuującej system compliance w Grupie Enea), Polityki przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz innym nieakceptowalnym zachowaniom, Polityki zgłaszania Naruszeń i Ochrony Sygnalistów w Grupie Enea, Kodeksu Kontrahentów Grupy Enea, Zasad przyjmowania i wręczania upominków w Grupie ENEA, Procedury Weryfikacji Kontrahentów w Grupie Enea, które określają wartości oraz zasady postępowania przyjęte przez Grupę. Grupa posiada także Strategię podatkową i w związku z tą strategią corocznie publikuje stosowne informacje. W przyjętych regulacjach Grupa zobowiązuje się do przestrzegania praw człowieka w zakresie m.in. wolności wyznania, sumienia, swobody wyrażania opinii, równego traktowania oraz zakazu stosowania wszelkich form dyskryminacji i prześladowań. W Enea S.A. zakazano pracy dzieci, pracy przymusowej oraz wszelkich form niewolnictwa lub poddaństwa. Przestrzegania tych wartości i zasad wymaga się zarówno od pracowników spółek Grupy Enea jak też kontrahentów. Wskazane dokumenty, obejmują także zagadnienia z zakresu przeciwdziałania korupcji, zarówno w działalności własnej jak i w relacjach zewnętrznych, i nieuczciwej konkurencji. Przeciwdziałanie korupcji jest jednym z najistotniejszych elementów Systemu Compliance w ramach działania Grupy Enea. Źródłem regulacji antykorupcyjnych w Grupie Enea są w szczególności ww. Polityka Compliance Grupy Enea, Procedury Weryfikacji Kontrahentów w Grupie Enea oraz Zasady przyjmowania i wręczania upominków.

Grupa identyfikuje potencjalne negatywne wpływy w zakresie objętym Wytycznymi OECD i ONZ, w tym w ramach procesu analizy podwójnej istotności na potrzeby wymaganych ujawnień. W procesie analizy podwójnej istotności zidentyfikowano, np. potencjalny negatywny wpływ w zakresie naruszeń praw człowieka w łańcuchu dostaw oraz wpływ transformacji na pracowników. Zaś w ramach szerszych procesów zarządzania zgodnością i analizy ryzyka korporacyjnego, Grupa Enea identyfikuje i ocenia także ryzyko korupcji i łapówkarstwa, oraz ryzyko podatkowe. W odniesieniu do zidentyfikowanych potencjalnych negatywnych wpływów, Grupa podejmuje szereg środków zapobiegawczych, w tym o charakterze informacyjnym, edukacyjnym (różnorodna oferta szkoleń wewnętrznych), uwrażliwiającym (kampanie) a także kontrolnym (np. wizyty bezpieczeństwa i higieny pracy). Grupa podejmuje także środki łagodzące i naprawcze, w szczególności w oparciu o funkcjonujące polityki dotyczące zgłaszania naruszeń i ochrony sygnalistów oraz przeciwdziałania mobbingowi.

Grupa i jej poszczególne spółki wprowadziły mechanizmy zgłoszeń wewnętrznych, przy czym w jednostce dominującej system zgłaszania naruszeń udostępniono nie tylko własnym pracownikom, lecz także pracownikom w łańcuchu wartości oraz społeczności lokalnej. Obowiązujące mechanizmy oferują różne kanały zgłoszeń, zarówno anonimowe jak i nieanonimowe, wykorzystujące rozwiązania cyfrowe (aplikacja lub email) i analogowe. W zależności od ich charakteru, zgłoszenia są poddawane analizie przez dedykowane ciała, takie jak Komisja Compliance lub Komisja Antymobbingowa, które decydują także o środkach naprawczych odpowiednich dla analizowanych przypadków.

GK Enea zbiera dane ilościowe istotne z perspektywy minimalnych gwarancji w różnych obszarach, w tym dane dot. skarg złożonych za pośrednictwem mechanizmów zgłaszania naruszeń, mierników bezpieczeństwa i higieny pracy (np. wypadków przy pracy), szkoleń, incydentów związanych z ochroną danych osobowych, etc. Grupa informuje również o elementach istotnych z perspektywy procesu należytej staranności zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Na stronach Grupy są publikowane przedmiotowe polityki i raporty.

Wreszcie, Grupa współpracuje z interesariuszami, co jest jednym z kluczowych elementów procesu należytej staranności. Dialog ten obejmuje przede wszystkim pracowników i ich przedstawicieli, w szczególności związki zawodowe. W tym przypadku jest on najbardziej ustrukturyzowany i przyjmuje różne formy. Grupa umożliwia swoim pracownikom wyrażanie opinii i wpływanie na ważne kwestie dotyczące organizacji i warunków pracy, zarządzania czy kultury organizacyjnej. Spółki Grupy prowadzą także w zakresie bieżących działań dialog z lokalnymi społecznościami. Dialog ten jest dostosowany do potrzeb, okoliczności i prowadzonych projektów.

Więcej informacji zostało wskazanych w rozdziale „Ujawnienia społeczne” sprawozdania z działalności.

W 2024 r. zakończyły się postępowania w sprawie przywrócenia pracowników do pracy z uwagi na niezgodne z prawem rozwiązania z nimi stosunków pracy. W ocenie wpływu tych przypadków na zgodność z Wytycznymi OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych i Wytycznymi ONZ dla biznesu i praw człowieka wzięto pod uwagę rekomendacje unijnej Platformy ds. Zrównoważonego Finansowania, która wskazywała, że w przypadku wystąpienia określonych kategorii naruszeń status niezgodności z minimalnymi gwarancjami trwa, dopóki spółka nie udowodni, że powzięto środki mające na celu poprawę, wskazujące, że powtórzenie się naruszeń jest mało prawdopodobne. W związku z tym oceniono, że działania podjęte przez Departament Zarządzania Zasobami Ludzkimi jeszcze przed zakończeniem się postępowań w odpowiedzi na zaistniałe naruszenia m.in. celem minimalizacji ryzyka związanego z niezgodnym z prawem rozwiązaniem stosunku pracy sprawiają, że powtórzenie się naruszeń jest mało prawdopodobne. Poza opisanymi wyżej sytuacjami w 2024 r. nie zapadły względem spółek z Grupy Kapitałowej Enea żadne inne wyroki czy też nie zakończyły się żadne inne postępowania stwierdzające naruszenia istotne dla minimalnych gwarancji (tj. naruszenia z zakresu praw człowieka, praw pracowniczych, korupcji, uczciwej konkurencji).

Z tego względu przyjęto, że Grupa Kapitałowa Enea prowadziła w 2024 r. działalność zgodnie z minimalnymi gwarancjami.